Urla’da 2015 yılından itibaren düzenlenen Uluslararası Urla Enginar Festivali ile enginar üretimi ve satışları önemli ölçüde arttırılmış ve üreticinin sorunlarına dikkat çekilmiştir (Uluslararası Urla Enginar Festivali, 2017). Bununla birlikte gastronomik öneme sahip bir ürün olan enginarın doğru, güvenilir üretimi ve işlenmesi hakkında halk bilgilendirilmiş ve hem insan sağlığı açısından hem de mutfak uygulamaları açısından Türkiye'de ve uluslararası boyutta tanıtımı sağlamıştır (Turhan, 2015). Ayrıca geleneksel kullanımının dışında farklı tarifler ile enginarın Türk Mutfak Kültürü’ndeki kullanımı arttırılmış, yurt dışından katılan şefler ile gastronomi turizmine önemli ölçüde katkı sağlanmıştır.(G.T. Bakırcı, 2018) Enginar Festivalinin turizme katkısı bir model olmuş ve gerek yerel yönetimler gerekse turizm paydaşları gastronomi turizmine olan talebin artmasından dolayı bölgelerindeki gastronomik unsurları ortaya çıkararak ve bu unsurların adlarıyla anılan festivaller düzenlemeye başlamışlardır. Bölgelerin sahip olduğu gastronomik çekiciliklerin kullanılarak yapılmış olan bu festivaller turizm hareketliliğinin artmasında ve rekabet üstünlüğü sağlanmasında tıpkı Urla’da olduğu gibi büyük önem taşımaktadır. 

Festivallerin, şehir markalaşmasındaki rolü çok büyük olmakla birlikte, Dünya turizm pazarında ön plana çıkan bir unsurdur. Paris, Roma, New York, Amsterdam, Barselona, İstanbul, Antalya gibi pek çok şehir günümüzde "marka" haline gelmiştir. Bu şehirlerin marka haline gelmesinde, şehirlerde düzenlenen etkinliklerin (festivaller, spor organizasyonları vb.) etkisi büyüktür. Bireysel ve küçük gruplarla yapılan ve özel ilgiye yönelik turizm çeşitlerine olan eğilim festival - etkinlik turizminin önemini gittikçe artırmaktadır.(M. Kabacık, 2017) Urla iyi yaşamı, ekolojik zenginlikleri, doğal ürünler ve sağlıklı beslenme modeli, 7500 yıllık kesintisiz tarihi ve kadim mutfak kültürü ile bir marka olma yolunda adım adım ilerlemektedir. Enginar Festivali bu markanın gelişmesinde önemli bir temel taş niteliğindedir. Bu temel taş Urla’nın temsilinde önemli bir aktör olduğundan kalitesini arttırabildiğimiz ve içeriğini geliştirebildiğimiz ölçekte Urla markasını ve kalitesini yukarıya taşıyacaktır. Bu önemin bilinciyle 2020 yılı festivali bir festivalden daha fazlası olacak şekilde projelendirilmiştir. Enginar çatısı altında Urla’nın el değmemiş bakir alanları, antik kalıntıları, sivil mimari örnekleri ve geleneksel yaşam özelliklerini koruyan köyleri ile farklı turizm türleri için potansiyeli anlatılmaya çalışılacaktır.

Bu potansiyelin doğru yansıtılması için bölgenin kıymetli tarımsal ürünü enginarın üretici ve tüketicisini buluşturmak amacıyla düzenlediğimiz Enginar Festivali bu yıl 6. kez Uluslararası olarak düzenlenirken hedefini biraz daha büyütmüş ve yalnız Enginar ve eğlence değil gerçek bir yerel zenginliklerin tanıtımını sağlamak üzere projelendirilmiştir.

Urla’da 1945’li yıllardan bu güne ticari üretimi yapılan ve son beş yılda dikili tarım alanları büyük artış gösteren “Urla Sakız Enginarı” bölgesel coğrafi işaretlidir ve tıpkı yarımada gibi tüm dünyada kabul görmüş özel bir gastronomi ürünüdür. Pek çok farklı şekilde işlenebilen enginar tarihi arka planında hikâyeleri ve kalp olarak isimlendirilen iç bölümü, şık taç yaprakları ve mor çiçeği ile mutfak sanatları yanı sıra pek çok tasarım için de yaratıcı bir objeye dönüşmektedir. Bu özel nitelikleriyle hem göze, hem ruha hem de damaklara hitap Enginar ilçemize gelen ziyaretçileri tarihten tarıma, gastronomiden sanata ve kültüre her alanda doyurabilmemiz için bir fırsat olarak değerlendirilmektedir.

Urla Klazomenai’den Limantepe’ye, Karantina Adasından Sanat Sokağı olarak isimlendirdiğimiz Cumhuriyet dönemi yapı alanlarına pek çok tarihi katmana ev sahipliği yapmış ve dolayısıyla yaşayan her toplum bir etki, değer bırakmıştır. Bu kuşaklar arası kültürel etkileşim tarımsal üretim çeşitliliğini, mutfağını, geleneklerini ve farkındalıkları zenginlik kabul eden hoşgörülü ve misafirperver kültürünü zenginleştirmiştir. Tarih, Tarım, Gastronomi, Sanat ve Kültür ekseninde oluşturulan festival programı Urla’nın bu kıymetli başlıklarda yıl boyu tanıtımı ve turist ağırlaması için merak ve materyal yaratacaktır.

Derya Çağan Orhunbilge / Gıda Mühendisi